Op de drempel van 2020 wensen we iedereen een zalig, gezegend en gelukkig nieuwjaar!

Voor wie extra goed wil beginnen met dit nieuwe jaar, plaatsen we uit Klooster! nr.2 van 2018 (met als thema Nieuw Begin) een gedeelte uit het artikel Zie ik maak alles nieuw van Wil Derkse.

Voor de dochters en zonen van Benedictus en Bernardus behoort het opnieuw beginnen tot de dagelijkse kost. Vrijwel iedere dag worden ze in het nachtgebed of in de vroege Lezingendienst daartoe uitgenodigd in het Invitatorium, de zogeheten uitnodigingspsalm 95:

‘Het is heden! Hoort naar zijn stem:
verhardt niet uw hart, als bij Meriba,
als bij Massa, toen in de woestijn…’

Een nieuw begin maken is ook een belangrijk thema in de Proloog van de Regel:

‘Laten we eindelijk eens opstaan, gewekt door het woord van de Schrift: “Het is tijd voor ons om op te staan uit de slaap”.’

Drie maal per jaar wordt een nieuw begin gemaakt met het voorlezen van de Regel. Dan is er nog de voorjaarsschoonmaak van de Veertigdagentijd, met niet alleen het loslaten van gewoonten die de vitaliteit bedreigen, maar ook een opnieuw en sterker hechten aan gebed, geestelijke lezing en dienstbaarheid. …

Dat steeds opnieuw beginnen klinkt ook in het laatste vers van de Regel, waarin Benedictus deze een ‘bescheiden regel voor beginnelingen’ noemt. Gelukkig wijst hij er in de Proloog al op dat er door dit hernieuwd beginnen wel progressie mogelijk is:

‘Naarmate men voorgang maakt in het monniksleven en het geloof, verruimt zicht het hart en snelt men met een onuitsprekelijke blije liefde voort langs Gods geboden.’

Ook het leven van Benedictus zelf, zo meldt ons zijn biograaf Gregorius, kende momenten van een ingrijpend nieuw beginnen: de wending van het decadente studentenleven in Rome naar het stille kluizenaarschap, de stap naar een rol als overste van een gemeenschap, het na vallen en opstaan tweemaal de overgang maken naar andere gemeenschappen. Het vermoeden is gerechtvaardigd dat ook het sterven van zijn beminde zus Scholastica weer een ingrijpend nieuw beginpunt betekende, dat hem er wellicht toe bracht nog enkele hoofdstukken aan zijn al eerder voltooide Regel toe te voegen, met daarin extra aandacht voor de onderlinge verhoudingen in de gemeenschap.

Afbeelding: Nieuwjaarskaartje van Lut De Block, 1960-1965, Erfgoedbank Land van Rode