Weekbrief Leo Fijen – 3 maart

Doe het goede en wees gelukkig

Wat is de zin van je leven? Dat vroeg een monnik kortgeleden aan mij. We zaten in het donker van december in een ruimte die hij zelf verwarmd had met houtblokken. Buiten regende het en was het guur weer. Terwijl de monnik druk in de weer was om stukken hout in de kachel te gooien, keek hij mij ineens aan en vertelde het verhaal van zijn eerste jaren in het klooster. Toen was hij ziekenbroeder en zorgde hij voor een oude kloosterling die carrière had gemaakt in de top van de congregatie. Op de drempel van de dood ging het tussen de jonge novice en de oude kloosterling over de zin van het leven. ‘Doe wat je moet doen, doe wat je goed kunt en doe dat vooral met aandacht en liefde. Dat geldt voor iedereen: doe je het met liefde voor de ander? Onbaatzuchtig. En als je zo kunt leven, dan ben je er voor de ander. Daar gaat het ten diepste om: beminnen, zonder iets terug te verwachten. Als je zo leeft, word je ook bemind. Beminnen en bemind worden. Dan is je leven vruchtbaar en geef je leven door’, zo hield de oude kloosterling de jonge novice voor.

Dit gesprek werd gevoerd op de drempel van de dood. En het is de monnik altijd bij gebleven, ook nu hij vader-abt is van een bloeiende abdij. Het is zijn leefregel geworden, dit advies van zijn leermeester. Ik moest aan dit gesprek denken toen ik de mooie teksten in dit boek las. Want ook in deze uitgave gaat het om de vraag hoe je het beste vruchtbaar en gelukkig kunt leven. Wat moet en kun je doen om het goede te verrichten? De zaligsprekingen zijn de boodschap en opdracht van Jezus voor ons leven. De twee auteurs Anton ten Klooster en Gerben Zweers leren ons van alles over die zaligsprekingen maar reiken ook handvatten aan om anders te leven vanuit die zaligsprekingen. Daarmee komen ze tegemoet aan een groot verlangen in onze tijd. Want steeds meer mensen willen best anders leven maar weten niet meer de weg naar een alledaagse heiligheid. Ze zijn verdwaald in de lege ruimte tussen overheid en individu. Ze zijn verweesd in een samenleving zonder vertrouwde ankers en veilige plekken van gemeenschap.

Als de kerk in ons land ergens relevant kan zijn en worden, dan is het in het tegemoetkomen aan het verlangen van zo vele mensen naar handvatten om anders te leven. Paus Franciscus heeft het voorbeeld gegeven met zijn exhortatie Gaudete et exsultate. Daarin maakt hij op inspirerende wijze duidelijk dat wij geroepen zijn tot heiligheid en dat we daarom de opdracht hebben om goed te doen in kleine en alledaagse dingen. Deze roeping slaat aan in Nederland want vanuit parochies en kerken zijn bijna 1000 exemplaren verspreid. Ik heb de afgelopen jaren nog nooit meegemaakt dat een schrijven van de paus zo vaak wordt besteld. Niet bij Laudato Si en ook niet bij Evangelium Vitae. Ik heb daar maar één verklaring voor: mensen in deze tijd willen blijkbaar concrete richtlijnen voor hun dagelijkse leven en ze verlangen daarbij ook naar haalbare doelen. Die krijgen ze aangereikt in Gaudete en exsultate.

Anton ten Klooster en Gerben Zweers gaan verder in het spoor van deze pauselijke exhortatie en ze bewijzen daarmee een grote dienst aan alle mensen die willen groeien in hun geloof en ook aan alle vrijwilligers in de katholieke kerk die toegerust willen worden in alledaagse heiligheid. Die is niet meer vanzelfsprekend. Die wordt niet overal gewaardeerd. Die heeft het tij niet mee. Want in een periode waarin alles om zelfverwerkelijking lijkt te gaan, wijzen de zaligsprekingen een andere weg: die van deze wereld omgekeerd en van de tegenbeweging. Het gaat niet om mij maar steeds om de ander. En als je de ander bemint, word je ook bemind door God. Zo simpel is het eigenlijk. En zo mooi tegelijkertijd. Als je zo kunt leven, is je leven vruchtbaar en kun je het leven doorgeven. Dat wilde die oude kloosterling, dat willen Anton ten Klooster en Gerben Zweers ook. In het spoor van Jezus, op de weg van het geluk. Wat wil een mens nog meer? Lees daarom dit mooie boek, doe het goede en word gelukkig.

Leo Fijen