Daarom blijf ik bij de kerk – het persoonlijke verhaal van veertien prominenten

In de laatste weken van het afgelopen jaar las ik in het Nederlands Dagblad een boeiend artikel van Aad Kamsteeg. Deze buitenlandjournalist schreef een prachtig persoonlijk stuk om uit te leggen waarom hij naar de kerk blijft gaan. Ook al heeft hij meer dan genoeg preken gehoord, ook al haken steeds meer mensen af, ook al zit hij zichzelf wel eens te vervelen, ook al komt de kerk te vaak negatief in het nieuws, Aad Kamsteeg blijft naar de kerk gaan. Op het einde schrijft hij zijn mooiste woorden: ‘Maar kennelijk heeft mijn ziel het vaak nodig door de genade te worden aangeraakt’. Daarom kan deze makkelijke prater niet zonder de kerk. Want in de kerk wordt hij eraan herinnerd dat God liefde is en dat genade een groot geschenk is.

God geeft leven

Ik las dat artikel met zo veel vreugde. Omdat ik me erin herkende. Omdat ik woorden vond voor mijn eigen betrokkenheid bij de kerk. Omdat ik op zulke momenten het gevoel heb aangeraakt te worden door God zelf. Ik wilde die vreugde delen, ik wilde die woorden doorgeven en ik wil al die vrijwilligers die de komende weken bij Kerkbalans langs de deuren gaan een hart onder de riem steken. Daarom vroeg ik veertien prominenten uit de katholieke en protestantse wereld ook zo ’n verhaal te schrijven. Bijna iedereen deed meteen mee. Oud en jong, man en vrouw, religieuzen en leken, bisschop en scriba. Ze gingen allemaal schrijven. De eerste bijdrage was van Jos Moons, de jezuïet die de kerk niet spaart maar in de kerk ook de rust en de ruimte vindt om aan een betere kerk te werken, een menslievende kerk. Gerard de Korte was nummer twee. Ook de bisschop van Den Bosch weet hoe zeer de kerk faalt, maar hij laat zich niet uit het veld slaan. Daarom noemt hij meerdere redenen om bij die kerk te blijven. Maar de belangrijkste is: te weten en te horen in de kerk dat God me leven geeft en me onvoorwaardelijk bemint.

Bezit, beroep, prestaties en succes bepalen niet wie je ten diepste bent

De derde die reageerde was René de Reuver, de scriba van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland. Ook hij beseft dat het niet meer vanzelfsprekend is om bij die kerk te blijven. Die realiteitszin is bijna bij iedereen terug te vinden. Maar daarna komt René de Reuver met vijf redenen om wel bij die kerk te willen horen. Het is de enige plek in ons leven waar je mag horen dat prestaties, bezit, beroep en succes niet bepalen wie je ten diepste bent. Het gaat hier om het meest fundamentele geschenk: dat je mag weten dat je leeft van de liefde van God. Daarnaast is die liefde een oproep om zelf te beminnen en goed te doen, om in alles te laten zien dat we mensen van de hoop zijn door alle dood heen en dat we in de kerk ervaren dat we delen in iets en Iemand die groter is dan wij zelf. We hebben broers en zussen, zo schrijft René de Reuver.

Jongeren en hun weg door de kerk

Ik werd geraakt door iedere bijdrage, ook en misschien juist door die van jongere scribenten. Isabella Wijnberg is advocaat aan de Zuidas in Amsterdam en gaat daar gekleed als lekenzuster omdat ze in alles wil laten zien dat de kerk haar vreugde geeft. De benedictijner monnik Thomas Quartier legt prachtig uit dat zijn kerk het kloosterleven is geworden, maar roept ons op om het klooster in ons leven ook buiten de abdij te laten zien. Chiara van Voorst deed mee aan de jongerensynode in Rome en is lid van een Vaticaanse Adviesraad voor jongeren en gezin, zij beschrijft hoe zij het leven van geloof en kerk verinnerlijkt heeft en geeft aan hoe iedere jongere die weg kan gaan. Karin van den Broeke is jaren de preses van de Generale Synode van de Protestantse Kerk geweest. Zij legt heel persoonlijk uit hoe zij als jongere vrouw haar weg in de kerk heeft gevonden. Het is ontroerend om te lezen hoe ook een topbestuurder heel kwetsbaar de kerkelijke betrokkenheid heeft ontdekt. Zoals Manon Vanderkaa als directeur van KBO-PCOB vele ouderen een hart onder de riem steekt door het verhaal van haar kinderen te vertellen. Het is blijkbaar mogelijk dat kinderen via eerste communie en vormsel hun weg in de kerk vinden.

Wees niet bang en kom thuis bij elkaar, in de kerk en bij God

Ik hoef hier niet uitputtend te zijn en iedere bijdrage te noemen. Ik heb wel veel voorbeelden aangehaald omdat ze allen een eigen invalshoek vertellen. Er zijn vele redenen om bij de kerk te blijven. Zoals die van Anima Christi. Zij was jarenlang de generale overste van de Blauwe Zusters, maar zij had de ruimte en rust van de kerk nodig om naar God te kunnen luisteren. Zo’n is bemoedigend voor allen die als vrijwilliger, bestuurder of voorganger betrokken zijn bij de kerk. Aan de vooravond van Kerkbalans verschijnen deze bijdragen en al die verschillende redenen in een bundel ‘Daarom blijf ik bij de kerk’. Om iedereen een hart onder de riem te steken. Om woorden te geven aan onze kerkelijke betrokkenheid. Om juist aan het begin van een nieuw jaar iedereen mee te geven: houd vol, wees niet bang en kom thuis bij elkaar, in de kerk en bij God.

Leo Fijen

Daarom blijf ik bij de kerk,

112 pagina’s, € 14.90

uitgave Adveniat.