
Vijfde zondag door het jaar A – Zout in de pap
Schriftlezingen: Jesaja 58,7-10, 1 Korintiërs 2,1-5 en Matteüs 5,13-16
‘Jullie zijn het zout van de aarde. Maar als het zout krachteloos wordt, waar moet je het dan mee zouten?’ (Matteüs 5,13a)
Onmiddellijk nadat Jezus heeft gezegd wie de echt gelukkige mensen zijn, wijst Hij er op dat zijn volgelingen er niet zijn om hun geluk te koesteren, maar dat ze er zijn voor anderen. Ze zijn er voor de samenleving. Jezus kiest zijn woorden met zorg. ‘Jullie zijn het zout der aarde’, zegt Hij. Dus niet: ‘Jullie zijn het neusje van de zalm’ of ‘Jullie zijn de crème de la crème’, maar ‘Jullie zijn het zout’. Zout is iets gewoons. Sterker nog, het werkt alleen als het er niet te dik wordt opgelegd. Het gaat niet om het zout, maar om de pap.
Zout mag gewoon zijn, het is ook onmisbaar. Bij gebrek aan vriesvakken was zout vroeger het enige conserveringsmiddel. Het was vooral daarom in de Hanzestad Deventer eeuwenlang belangrijke handelswaar. Zout was ook een ontsmettingsmiddel en het was vooral een gewilde smaakmaker. Omdat zoutwinning lange tijd een kostbare zaak was, was zout ook duur. Niet toevallig werden soldaten in de Romeinse tijd met zout uitbetaald. Daar komt ons woord ‘salaris’ trouwens vandaan.
Wie zijn vandaag de verduurzamers en smaakmakers in onze samenleving? Je denkt spontaan aan artsen zonder grenzen, verpleegkundigen, schuldhulpmaatjes en de vele vrijwilligers die onopgemerkt goed werk doen. Bijvoorbeeld de mensen van de zwerfkerk hier op de Brink. Ze zijn allemaal ‘zout der aarde’, hoewel ze zelf niet houden van dit hoogdravende etiket. Veel zorgverleners vinden immers dat ze niet alleen gevende, maar ook ontvangende partij zijn. ‘Je krijgt ook veel terug’, zeggen vrijwilligers in een verpleegtehuis.
Jezus doorbreekt de tweedeling van zorgverleners en cliënten. In het Rijk Gods staan de armen, vervolgden en zij die treuren en snakken naar gerechtigheid, in de basisopstelling. Juist hen noemt Jezus gelukkig. Voor hen is de nieuwe wereld. Paus Franciscus zegt in De vreugde van het Evangelie dat we armen niet alleen moeten helpen, maar ook veel van hen kunnen leren. Dit geldt voor alle hulpbehoevenden. Ons parochieblad ’t Zout bevat daarom interviews met actieve werkers en met hulpbehoevenden. Samen zijn ze ‘zout der aarde’.
Jan Hulshof s.m.
Afbeelding: Logga Wiggler via Pixabay