Een beeldhouwer, een boekbinder, een zingende broeder en bordurende zusters: vier kloosterambachten in woord en beeld. Over schoonheid en soberheid, over verwondering en voldoening, en over het ware atelier van de kloosterling.
‘Je ziet een boek weer helemaal opleven’
Zuster Rafaël Roelofs is al sinds 1999 het hoofd van de boekbinderij van de zusters trappistinnen van Abdij Koningsoord. ‘Het is elke keer weer verrassend met welke vraag iemand hier binnenkomt’, vertelt zuster Rafaël. ‘Er kwam eens een jongetje van vijf. Hij had tekeningen gemaakt en wilde die laten inbinden. Dat is toch fantastisch! Ook kwam er een keer een jonge man in een leren pak met zijn motor aan: “Zuster, zou u mijn bijbeltje willen restaureren?”’
‘Als mensen veel haast hebben, moeten ze niet bij ons komen, want we hebben drie maanden wachttijd’, lacht zuster Rafaël. ‘We hebben natuurlijk maar korte arbeidstijden, omdat we per dag ook al vier uur bidden. Wij kunnen dan niet ook nog zestig uur per week gaan boekbinden. Het kloosterleven kan heel druk zijn! Het scheelt wel dat het werk is wel ingepland in de dagorde, net als de momenten van rust en gebed. Dat is anders dan voor iemand die dat zelf moet inplannen. Zie dan maar dat je elke dag toekomt aan je meditatie!’
‘Voor mijn intreden was ik medisch analiste’, vertelt zuster Rafaël. ‘Maar als je in Koningsoord intreedt, kom je altijd eerst op de boekbinderij. Daar is altijd voldoende werk, maar ook leer je daar om met anderen samen te werken. Je kunt wel naar een klooster gaan omdat je graag wilt bidden, maar je moet ook kunnen samen leven en werken met anderen. De boekbinderij is daarvoor een goede plek.’
De werkzaamheden op de boekbinderij zijn divers: van het inbinden van boeken en tijdschriften tot specialistisch restauratiewerk. Het is werk wat veel voldoening geeft, zegt zuster Rafaël. ‘Je merkt dat de boeken voor mensen heel waardevol zijn. Dat is precies het tegenovergestelde van een wegwerpmaatschappij. Het is vaak goedkoper om iets nieuws te kopen dan het te repareren, maar dan denken we niet aan alle materialen die erin zitten en die we weggooien. Dit werk past daardoor ook goed bij een klooster: respect voor de natuur, voor de materialen. Als je een boek restaureert, zie je het weer helemaal opleven. Je hebt echt een product gemaakt wat weer goed is, wat weer bruikbaar is.’
Uit Klooster! 27, blz. 72-73
Tekst: Marian de Heer
Foto: Gerard Oonk