Maar hoe ben je dan monnik en bisschop? ‘Ik hou niet van toneelspel. Ik wil authentiek zijn. Ik heb nooit de monnik gespeeld en speel nu ook niet de bisschop’, stelt Lode van Hecke. ‘Ik speel ook niet dat ik toch probeer het ritme van een monnik aan te houden. Dan sta ik niet in de realiteit. En die realiteit is dat ik een volle agenda heb en geen tijd te verliezen, want mijn jaren zijn beperkt. Als ik werkelijk wat voor de Kerk wil betekenen, dan is er maar één keuze: zoveel mogelijk alles investeren in mijn huidige taak. Daar spreekt ook de monnik in me met een woord dat niet meer in de mode ligt: gehoorzaamheid. Het is omdat ik kan gehoorzamen, omdat ik gehoord heb wat God van mij vraagt. Daarom heb ik geantwoord het te doen, ook al moest ik mijn gemeenschap van Orval verlaten. Daarom heb ik de innerlijke vrijheid om deze weg te aanvaarden en te doen. Die gehoorzaamheid heb ik ontdekt als monastiek charisma voordat ik monnik werd. Ik voelde me geroepen en wilde zo snel mogelijk intreden. Toen vroeg de abt mij eerst mijn studies in Leuven af te maken. Eerst onderging ik die beslissing gewoon, want mijn hart lag in Orval. Tot ik besefte dat ik het moest doen uit liefde voor de communiteit van Orval. Zo heb ik gehoorzaamheid ontdekt als iets positiefs, als een uiting van liefde. En uit liefde kun je veel betekenen, ook als het moeilijk is. Die gehoorzaamheid en liefde heb ik ervaren toen ik ja zei tegen paus Franciscus. Die gehoorzaamheid geeft me veel innerlijke vrijheid en voedt de liefde om te luisteren naar de mensen in Gent.’

Vragen
Gehoorzaamheid, monastiek charisma, innerlijke vrijheid, geen tijd te verliezen. Dat heeft Lode van Hecke niet. Zeker niet als hij terugdenkt aan die eerste periode van zijn bisschopsambt. Hij was nog geen drie weken bisschop toen corona alle deuren dicht gooide. En hij was ook toen trouw aan zijn monastiek charisma, in het verlengde van de eerste regel van Benedictus: luister, mijn zoon, naar de richtlijnen van uw meester en neig het oor van uw hart. Anders gezegd: luister naar de hartslag van deze tijd. Lode van Hecke bewaarde de afstand die nodig was in deze tijd van pandemie, maar zocht wel zijn kathedrale kerk op en luisterde daar naar ieder die zijn of haar verhaal wilde vertellen. Hij deed dat al voordat paus Franciscus het synodaal proces in gang had gezet. ‘Een groot geschenk voor de kerk is dat synodale proces. Ik heb dat verstaan als een bevestiging van mijn beleid, in de abdij maar ook met het bisdom Gent. In het begin vroeg ik mezelf af of het niet een modewoord was. Is het niet een andere term voor samenwerking? Ik denk nu van niet. Een goed begrepen synodaal proces – luisteren, onderscheiden, beslissen en communiceren – is een revolutie in de kerk. Het gaat om een bepaalde geest in de kerk, een wezenlijke verandering in onze geest en in ons hart. Het synodaal proces is het omgekeerde van klerikalisme. Klerikalisme is in de kerk aan de orde als macht ontaardt. En daar zijn genoeg voorbeelden van. Als je terugkijkt naar het begin van dit proces – we moesten in oktober vorig jaar van start gaan – dan kijken we naar een mirakel. Zoveel is er in beweging gekomen. En de paus geeft zelf het voorbeeld. Dat merkten we tijdens het ad-liminabezoek, bij het bezoek aan de verschillende departementen van het Vaticaan, maar ook in het persoonlijk contact met de paus. De stille revolutie was daar zo duidelijk: er werd eerst naar ons als bisschoppen geluisterd en er was steeds alle mogelijke moeite om ons te begrijpen. Je hoeft het niet over alles eens te zijn. Verschil van mening is mogelijk, maar vanuit dezelfde geest. Als je met vragen kunt leven, zonder direct de antwoorden te willen hebben, komt er dynamiek in het leven. Het synodaal proces zal ons helpen kerk te zijn in een geseculariseerde en gefragmenteerde wereld. Daarom is dit een tijd van kansen en van genade’, aldus Lode van Hecke.