Buiten met binnen verbinden

De dag door met de clarissen in Megen

Een levenslange reis…
Het buitenland of het klooster? Dat is de kop van een folder van de Clarissen in Megen met een foto van een vliegtuig en hun klooster. Een wereldreis maken of de reis naar je innerlijke wereld ontdekken? De reis naar binnen is de langste reis in je leven, leerde ik van een claris. Abdis zuster Angela voegt daaraan toe: het is ook de meest avontuurlijke in het klooster, omdat leven in een gemeenschap je leven onder een vergrootglas legt en draagvlak schenkt.

…op kleine voet
Bij de Clarissen is het een milieuvriendelijke levensreis met een kleine ecologische voetafdruk, omdat zij, als contemplatieve religieuzen, kiezen voor stabilitas. Dit betekent dat zij vanuit dit klooster hun levensreis ontwikkelen. Dit is de leefruimte voor het innerlijke avontuur: je eigen werkelijkheid verbinden met de werkelijkheid van alledag, de aarde en met God.

Zuster Angela ziet een dagreis als beeld van het leven. Zij begint een lied te zingen dat ze zelf schreef:

Uit nacht en nevel weggedreven staan wij nu midden in het licht. Gij buigt uw hart, uw aangezicht tot ons en tilt ons naar uw leven. Sta op en kom uw God ontmoeten, rivieren, aarde, man en vrouw en vogels, vissen, morgendauw! Hij wil u met vrede groeten!

We komen de schepping tegen in de lucht die we inademen, in de Bijbel, ons zingen en bidden, maar ook in de bloemen uit eigen tuin, geschikt bij het altaar. Zo leven we mee met de seizoenen buiten en die van het kerkelijk jaar. Een periode van inkeer in de winter, vanaf Pasen opstaan in het volle licht en nieuwe groei, in de zomer als we het feest van Clara vieren, stilstaan bij bloei en in de herfst bij vrucht dragen.’

Mediteren: de handen in de klei

Uit aarde naar Uw beeld ontvangen gaan wij herboren door de tijd.
Uw adem schept een nieuw begin Uw Geest waait onze wereld in.
(Zuster Angela Holleboom)

Zuster Chiara leidt ons naar haar keramiekruimte en wijst ons op een beeld dat zij maakte. Een vrouw verrijst uit een opengebroken graankorrel, reikend naar het licht. Jezus verwijst naar de graankorrel die moet sterven en opstaan om weer vrucht te dragen. Dit beeld ontstond uit haar handen na een donkere periode in haar leven. Ze wijst me op een tekst van Sint-Ireneüs:

 

Jij bent het niet die God vormt, God vormt jou (…).
Laat je klei vochtig zijn
opdat je niet hard wordt
en de indrukken behoudt van mijn vingers

Zuster Chiara vertelt: ‘Het kneden van de klei is voor mij een vorm van bidden. Klei brengt mij dichtbij God. Wij zijn ook zelf uit de aarde gevormd. Gaandeweg opent God ook mij, als een graankorrel. Dan krijgt mijncreativiteit de ruimte en mondt uit in een beeld zoals dit.

De smaak van dichtbij
Aan de middagtafel wordt een kleurrijke, smakelijke maaltijd geserveerd. Zuster Emmanuel is hoofd van de keuken. In het klooster ontdekte zij dat koken haar inspireert. De clarissen kozen voor vegetarisch eten uit zorg voor de aarde. Zij kreeg haar opleiding bij de Groene Kookacademie om tot een volwaardige vegetarische keuken te komen, die niet afhangt van allerlei vleesvervangers. Zij stuurt ook de moestuin aan die zij samen met enkele andere zusters onder- houdt. Voedsel uit de tuin is dichtbij en biologisch. Aanvullend gaat ze naar de weekmarkt en koopt daar onverpakte verse groenten, passend bij het seizoen. Andere producten, zoals kaas, worden bij boeren en particulieren in de omgeving of in de groothandel gekocht. Als claris leven betekent voor haar: solidariteit met armen verbinden met zorg voor de aarde. Zo houden zij met elkaar, als communiteit, de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk.

Zoete gastvrijheid
Honing is een beeld van het Woord van God. Daarvan te leven is ‘zoeter dan honing’, vertelt de psalmist (Psalm 119,103). Het is ook een beeld van zegen in de Bijbel (Exodus 3,8). Zuster Johanna heeft zich gastvrij ontfermd over een bijenvolk dat als zwerm in de kloos- tertuin neerstreek. Een imker verhuisde die zwerm naar een kast en leerde haar de bijen verzorgen. Zij ontdekten dat het verwilderde bijen waren die behalve honing veel propolis produceren. Deze kleverige stof is een antibioticum dat door de bijen met hars uit bomen geproduceerd wordt, om het volk te beschermen tegen ziekten en andere invloeden van buiten. Sinds de clarissen gastvrijheid bieden aan deze bijen komen er meer vruchten van de fruitbomen. Dichtbij is het leven zoet en gezond? Zuster Johanna, herboren als imker, lacht – en haar tanden stralen wit door de sluier van het imkermasker heen.

Groene thee
’s Middags is er een gezamenlijke recreatie. Er wordt behalve koffie vooral kruidenthee gedronken. Die thee smaakt zo goed, dat er een productielijn is opgezet. Zuster Esther is specialist in het samenstellen van de smaken voor de ochtend, middag en avond. Vanwege de omzet komen de kruiden niet alleen uit de tuin, ook van andere locaties. Niet uit een ver land, maar altijd biologisch. Pluk de stilte staat er op één van de zakjes. Zuster Rebecca werkt in de kruidentuin waarvan de kruiden ook in de keuken worden gebruikt. Zij vertelt: ‘Voor mij is werken met je handen in de tuin een vorm van aarden, van zoeken naar mijn eigen aard om God te dienen. Planten en dieren inspireerden Franciscus daartoe: zij zijn er naar hun eigen aard, willen niet iets anders zijn of betekenen. Onkruid wieden is een beeld van een innerlijk proces. Het is ruimte scheppen voor het goede zaad, opdat dit kan groeien. Sommige onkruiden zijn zo diepgeworteld dat ze niet zijn uit te roeien. Het is een spiegel van mijn weerbarstigheid tijdens mijn eigen levenstocht om te leren aanvaarden, los te laten en toevertrouwen’.

Voedsel voor de ziel
Manna uit de hemel, brood om te leven. Dat kreeg het volk van Israël onderweg, weg uit de macht van slavernij, bevrijd op weg naar nieuwe levensruimte (Exodus 16,4 en Numeri 11,7-8). Bij hun vertrek uit Egypte was er geen tijd om het brooddeeg te laten rijzen. Platte, ongerezen hosties herinneren niet alleen aan ‘het brood van de haast en bevrijding’ maar ook aan Jezus ‘als brood uit de hemel’ (Johannes 6,31-35). Zuster Marijke werkt in de hostiebakkerij en mengt het tarwemeel uit Nederland met water en bakt het tot brood uit de aarde. Verbonden met de hemel wordt het brood voor de ziel, voedsel voor je innerlijk. De snippers die vrijkomen bij het steken van de kleine hosties, zie ik terug als vulling in de soep.

Gekluisterd aan de krappe tijd van vallend avondlicht, zijn wij een dag, een zomer die verglijdt, maar onverwacht maakt Gij ons vrij. Aanvaard ons in uw eeuwig nu.
Zuster Angela

Uit Klooster! 7 Reizen

Tekst: Tini Brugge
Foto’s: Peter Beemsterboer

Vier keer per jaar een nieuwe, rijk gevulde Klooster! om even mee op adem te komen.
Nu voor maar € 45!