31e Zondag door het jaar A – Wie liefde ontvangt, kan groeien

Schriftlezingen: Wijsheid 11,23-12,2; 2 Tessalonicenzen 1,11-2,2 en Lucas 19,1-10

Klein van gestalte
Dat Zacheüs klein van gestalte was, had niet alleen met zijn lengte te maken; de mensen keken op hem neer, zodat hij zich altijd klein zal hebben gevoeld. Dat hij het gevoel moet hebben gehad dat er met reden op hem neergekeken werd,, komt tot uiting in zijn verlangen: hij wil een goed mens worden, het verkeerde achter zich laten en hij is vol blijdschap als iemand hem ziet staan.

De blik van Jezus
Het is Jezus die hem ziet staan. Daarmee wordt duidelijk dat Jezus met andere ogen kijkt dan de ogen waar de mensen Zacheüs mee bezien. De mensen kijken veroordelend: Hij is een zondaar, zeggen ze. Jezus echter kijkt met een blik, die het mooiste in Zacheüs blijkt los te maken: de man besluit de helft van zijn bezig weg te schenken en ieder die hij iets heeft afgeperst zal hij dat vierdubbel terug betalen. Wat mooi! Het is een nieuw begin! Heel positief! Zacheüs hunkerde ernaar dat iemand hem zag staan, hij verlangde ernaar gezien te worden. Dat Jezus zijn blik op hem deed rusten en in zijn huis te gast wilde zijn, maakte het mooiste in hem wakker.

Hoe word je benaderd?
Ik denk dat we dit kunnen herkennen. Wanneer wij negatief worden benaderd, niet aanvaard worden en niet bemind zijn, zal dat misschien woede en opstand in ons oproepen of het zal ons verlammen. Beide reacties zijn destructief: ze maken dat we anderen iets aandoen of dat we onszelf iets aandoen. Soms gaan mensen overal zoeken naar liefde en erkenning en worden daarbij nog meer teleurgesteld. Doordat Jezus laat blijken dat Hij Zacheüs van waarde vindt, doordat Hij hem aandacht geeft en liefde, daardoor maakt Jezus iets moois in Zacheüs los: doordat hij bemind wordt, komt in hem het verlangen op om ook anderen te beminnen, goed te zijn en goed te doen.

Wie liefde kent, kan groeien
Ook in onze maatschappij is dat zo. Wie behoren tot die steeds maar groeiende groep jongeren die in de jeugdzorg terecht komt? Wie zijn die jongeren die tot geweld komen, crimineel worden, radicaliseren? Natuurlijk is het niet één op één zo dat iemand die crimineel is of gewelddadig altijd een slechte jeugd heeft gehad – er kunnen heel andere oorzaken zijn en ouders hebben hun kinderen niet aan een lijntje – ; maar omgekeerd is het wel vaak zo dat kinderen die geen liefde hebben gekend, niet aanvaard zijn en bemind, veel meer moeite hebben om een goed en gelukkig leven te leiden. Hoeveel pijn kan het onszelf doen als we nooit een hartelijk of begrijpend woord mogen ontvangen? Het is dus wezenlijk dat er tijd is voor hartelijke liefde en aandacht voor elkaar. De liefde en aandacht die wij geven, zal de persoon aan wie wij die aandacht geven hopelijk helpen om vrede te hebben en tevreden te zijn en zelf op zijn of haar beurt ook weer liefde door te geven. Zoals bij Zacheüs.

Liefde moet ervaarbaar zijn
Het basisvertrouwen dat in een mens groeit door de hartelijke aandacht die deze mens ontvangt, is heel belangrijk om in vreugde en vrede te kunnen leven met aandacht en liefde voor anderen. Het is dus goed en heel belangrijk dat we andere mensen zien staan, hen positief proberen te benaderen en altijd ook het goede, mooie en positieve in een ander blijven zien, zelfs als we die ander misschien een wat kritische opmerking moeten maken of als we het niet eens zijn met wat die ander doet. Als die persoon onze liefde mag ervaren, zal een kritisch geluid, een op– of aanmerking, daardoor in een andere context staan en beter overkomen. Als de liefde wordt vergeten, voelen mensen zich alleen maar afgeschreven en daar komt vaak niets goeds meer uit.

Een parel in Gods ogen
“Je mag er zijn”: dat gevoel hebben we doorgegeven gekregen, hopelijk door de liefde van onze ouders en in ieder geval ook door ons geloof. Ons geloof, onze band met God is de basis voor het vertrouwen waarmee wij in het leven mogen staan, want dat geloof, die band zegt ons: je bent gewild, je bent geliefd, je wordt bemind door God. Hij heeft je lief. Je bent niet zomaar en toevallig op deze aardbol geplaatst, zonder doel en zonder zin, nee! God heeft ons op deze aarde geplaatst met de bijzondere gaven die ieder van ons bezit, de een deze, de ander die. Hij heeft ons een roeping gegeven. Wij zijn bijzonder in Gods ogen, parels zijn we! Voor ieder van ons heeft Hij zijn leven willen geven, mens geworden in Jezus Christus, onze Heer!

Je bent geliefd
Zacheüs deed een inspanning om Jezus te zoeken, hij klom in de boom. Wat kunnen wij doen om Jezus te zoeken? Jezus keek omhoog en zag hem met ogen vol liefde. Zacheüs werd gezien en de Heer moest in zijn huis te gast zijn. Toen ontstond er in die kleine man een diep besef van geliefd en aanvaard worden en dat deed hem stappen zetten, het deed hem zijn leven omgooien! Zo werd een nieuw begin mogelijk! Zonder de liefde gaat dat niet. Dat wij steeds meer mogen beseffen dat God zo naar ons kijkt: met een hart vol liefde. En dat dit ons kracht mag geven en vertrouwen om zelf ook altijd de liefde te bewaren en anderen met liefde te benaderen.

† Jan Hendriks

Afbeelding: Zacheüs door Kees de Kort

Vier keer per jaar een nieuwe, rijk gevulde Klooster! om even mee op adem te komen.

Nu voor maar € 45!