De oudste zoon
“Feest moet er zijn…”. Wie het daar toch wel een beetje moeilijk mee heeft, dat is die oudste zoon, die altijd braaf zijn best heeft gedaan en keurig in de pas heeft gelopen, maar nu moet toezien dat de jongste die er echt een zooitje van heeft gemaakt – veel geld over de balk gegooid, losbandig geleefd – alle hartelijke aandacht krijgt en wordt binnen gehaald alsof hij een god of een prins is: het gemeste kalf wordt geslacht, er wordt gelachen, gedanst, muziek gemaakt, terwijl die oudste zoon bij thuiskomst toevallig ontdekt dat dit feest aan de gang was. Hij was dus niet eens uitgenodigd. Is het niet logisch dat hij kwaad is? “Wat is hier aan de hand?” vraagt hij als hij bijna thuis gekomen het feestgedruis verneemt. Hij voelt zich slecht behandeld.

Afwijzing, achterstelling
Ik denk dat dit een van de grote valkuilen van ons leven is: dat we ons tekort gedaan voelen: “Waarom hij of zij wél en ik niet?” Alsof wij toch minder zijn, niet meetellen. We zijn bijna allemaal geneigd om te vergelijken. Soms voelen we ons echt tekort gedaan door iemand anders: ik heb zoveel voor die of die gedaan en wat krijg ik terug? Wie staat er klaar voor mij? Stank voor dank! Soms voelen we ons tekort gedaan door het leven: als we niet de mogelijkheden hebben gekregen die een ander wél had, als we misschien niet de capaciteiten of de intelligentie of het geld hadden, die een ander wél had, als we misschien niet de gezondheid hadden of het geluk in relatie en gezin die een ander wél had.

Een verwijt aan God
En soms wordt dat dan ook een stil verwijt aan God: Waarom hebt u mij niet geholpen, waarom mocht dat voor mij niet zo zijn waarom moest mij dat overkomen? Ben ik dan minder? Als we dan toch aan het vergelijken gaan, voelen we ons misschien ook weleens als die oudste zoon uit de parabel: Die ander die het zo goed gaat heeft veel minder goed geleefd: zo’n brave was die niet, het is niet eerlijk. Toch moeten we van die gedachten af, net als die oudste zoon uit de parabel, want we worden er natuurlijk niet gelukkig van, maar bitter, als we die gedachten koesteren en ze kloppen trouwens niet altijd. Die gedachten maken dat we onze eigen zegeningen niet meer zien; wie teveel naar anderen kijkt, ziet niet meer wat hij zelf heeft gekregen. Kunnen we leven met het feit dat we niet op alle vragen een antwoord krijgen in dit leven? In het andere leven wél, daar worden alle vragen beantwoord.

Feest en vrolijkheid
“Feest moet er zijn en vrolijkheid”, zegt de vader van de verloren zoon. Maar je hebt feest en feest. Die jongste zoon had al veel feest gevierd, alles verbrast, een leven zonder inhoud en hij was er diep triest van geworden; hij was geëindigd tussen de varkens. Het léék lollig en leuk, oppervlakkig gezien, maar het was niet echt fijn want die jongen zijn leven was dood en leeg. Het was lol geweest, die geen vreugde geeft. Maar dit feest nu bij zijn vader thuis was anders, heel anders, want die jongen was anders, was levend geworden!