
24e Zondag door het jaar A – Wij leven van barmhartigheid
Schriftlezingen: Jezus Sirach 27,30 – 28,7; Romeinen 14,7-9 en Matteüs 18,21-35
Niet onze schuld
De biecht is geen heel populair sacrament. Het zou veel gemakkelijker zijn als we de zonden van anderen zouden kunnen biechten. Bijna iedereen weet de fouten en nadelen van zijn buurvrouw of buurman of andere bekenden prima op te noemen; dat kost de meeste mensen geen enkele moeite. Maar om je eigen tekortkomingen onder woorden te brengen, dat valt niet altijd mee. We zijn geneigd om dan al gauw vergoelijkend te spreken, want er is wel iets gebeurd, maar ja het was ook eigenlijk geen wonder dat we kwaad werden, dat we de deur gesloten hebben en die ander niet meer wilden zien. Uiteindelijk komt het er op neer: het was niet onze schuld.
Zorg dat je een zondaar bent!
Toch is die biecht een sacrament, dat Jezus zelf heeft ingesteld en beginnen we iedere Eucharistieviering met een schuldbelijdenis. Het komt natuurlijk nogal eens voor dat mensen dat onderdeel wel zouden willen schrappen, want, zeggen ze dan, “Dat spreekt mij niet zo aan”. Dat klopt dus wel, want we zeggen nu eenmaal liever wat er goed gaat dan wat er fout gaat en we oordelen gemakkelijker over een ander, dan over onszelf. Toch kan die schuldbelijdenis niet worden weggelaten en blijft de biecht dat sacrament waar we altijd een beroep op kunnen doen. Want het hoort er wezenlijk bij, ja, het is zelfs zo sterk dat je alleen maar christen kunt zijn, bij God en bij Jezus kunt horen als je een zondaar bent. Mensen die geen zondaar zijn, horen er niet bij, ze zijn om zo te zeggen niet welkom in de kerk, want Jezus is voor de zondaars aan het kruis gestorven. Dus: zorg dat je een zondaar bent, dan hoor je er tenminste bij!
Realistisch
Nee, natuurlijk is dit geen advies om maar raak te leven en er een puinhoop van te maken, maar om te leven in het besef dat je een onvolmaakte mens bent, zonder allergie voor het woord “zonde”, en niet gedeprimeerd te raken als je een fout maakt of een zonde begaat. We zijn allemaal mensen en als we echt oog hebben voor onze eigen fouten en gebreken, dat het leven nu eenmaal bestaat uit vallen en opstaan, dan zullen we ook voor anderen meer begrip kunnen hebben. Een perfectionist kan zich vreselijk ergeren aan de tekorten van anderen; een realist erkent zijn eigen zwakheid en is bereid iets van een ander te verdragen.
Nederigheid zal je redden
In het evangelie is dat de grote strijd tussen Jezus en de Farizeeën. Jezus nodigt zondaars uit en eet met hen, mensen met een donker verleden lopen achter Hem aan. De Farizeeën bekijken dat van een afstandje; zij die zelf zo volmaakt en goed zijn, schudden het hoofd dat Jezus met zulke mensen omgaat. Zij kijken op Hem en dat soort mensen neer. Maar dat is allemaal hoogmoed! En de hoogmoed is de ergste en moeilijkste zonde. Je kunt beter honderd keer in de fout gaan dan hoogmoedig zijn. Als je niet hoogmoedig bent, heb je de moed om je eigen gebreken te erkennen en een nieuw begin te maken. En dat kan! God is bereid om ons zeventig maal zeven maal – dat wil zeggen: oneindig vaak – te vergeven. Maar wie hoogmoedig is, sluit zich op in zijn eigen gelijk en krijgt geen vergeving. De nederige mens zal het redden, omdat Hij Gods genade kan ontvangen; een hoogmoedige mens redt het niet, hij vertrouwt op zichzelf, maar hij is toch net zo sterfelijk al iedere mens.
Leven van barmhartigheid
Wees dus niet bang dat je een fout hebt gemaakt, dat je een zonde hebt begaan, maar wees bang dat je geen fout hebt gemaakt en geen zonde hebt begaan, of liever gezegd: dat je niet ziet dat je fouten hebt gemaakt want dat zie je de kern en het wezen van je eigen bestaan niet en dat is Gods barmhartigheid. Het evangelie van deze zondag gaat hierover: Wie ziet hoeveel God hem of haar heeft gegeven en vergeven, leeft in dankbaarheid om Gods barmhartigheid, om alles wat hij of zij heeft gekregen. Dat diepe en mooie gevoel zal heel erg helpen om een andere persoon met liefde en begrip tegemoet te treden, te vergeven en liefde te geven. Die mensen zijn hard nodig, juist in onze wereld…
† Jan Hendriks
Afbeelding van kalhh via Pixabay