
15e Zondag door het jaar A – Blijf het proberen
Schriftlezingen: Jesaja 55,10-11; Romeinen 8,18-23 en Matteüs 13,1-9
Wat wel of geen indruk maakt
De parabel die Jezus vandaag aan de mensen vertelt – van de zaaier die uitging om te zaaien -, is een gelijkenis die eigenlijk gaat over het horen. Hoe hoor je het Woord van God en wat voor vruchten draagt het in je leven? We maken allemaal mee dat je woorden, gebeurtenissen op heel verschillende wijze kunt ervaren. Veel mensen hebben op hun werk of thuis muziek aan terwijl ze bezig zijn met andere dingen. Het is “wallpaper-music”, muzikaal behang, waar je niet zo bewust naar luistert. Maar een goede kennis van mij, die het conservatorium heeft voltooid, kan het niet hebben als ik muziek op zet als achtergrond bij een gesprek of andere activiteiten, hij luistert heel intens en iedere noot en de wijze waarop die wordt uitgevoerd, neemt hij mee, hij heeft een mening over de uitvoering en hij hoort iedere fout. Sommige mensen worden door een woord of gebeurtenis diep geraakt, tot anderen is het nauwelijks doorgedrongen. Zo zullen er in het leven van ieder van ons wel bepaalde woorden zijn die ooit tot ons gesproken zijn of bepaalde ervaringen die een diepe indruk op ons maken en ons in feite nooit meer verlaten.
Een litteken of juist een positieve blijvende indruk
Dat kunnen negatieve woorden of ervaringen zijn, zoals wanneer een kind van een van zijn ouders heeft moeten horen dat het eigenlijk niet gewenst was of wanneer het anderszins de indruk heeft opgedaan dat het er ergens niet echt mocht zijn, niet erkend en gewaardeerd werd. Zoiets kan iemand als een levenslang litteken met zich meedragen. Het kunnen echter ook positieve woorden zijn, niet perse omdat er iets bevestigends, iets hartelijks werd gezegd – al is dat natuurlijk ook weleens fijn -, maar omdat er van die woorden een stimulans en een kracht uitging die ons leven diepgaand beïnvloedde: ervaringen waardoor we onze levensroeping helder kregen, waardoor we een weg gewezen kregen, die een diepere betekenis voor ons hadden. Ik kan me zelf bijvoorbeeld nog goed herinneren dat de stokoude priester bij wie ik als kind vaker de Mis diende mij toen allerlei dingen vertelde over de situatie van het geloof en van de Kerk, zaken die vaak ver boven mijn kleine kinderpetje gingen, maar zijn zorg en liefde voor de Kerk maakten op mij een grote indruk. Ook het feit dat we als kind in de meimaand het Mariabeeld versierden en de rozenkrans baden, gaf mij iets mee, wat ik ergens in mijn hart bewaarde. En hoe vaak zetten we niet een traditie voort die we bij onze ouders hebben gezien. Zo hebben we allemaal herinneringen aan goede en gelovige dingen die ons door mensen zijn meegegeven door woorden of daden en die van invloed zijn op ons eigen leven.
Durf te zaaien!
Daarom moeten we nooit, maar dan ook nooit wanhopen of denken dat we onze mond moeten houden: wij zijn allemaal geroepen en bestemd om zaaiers te zijn, zaaiers van het goede woord, het woord van God in onze eigen omgeving en waar we maar komen; soms door iets te zeggen, vaak door het voorbeeld dat we geven, het goede dat we doen, kleine dingen soms. Lijkt het niets uit te halen? Denk je dat deze woorden aan dovemans oren zijn gericht, dat het toch niets uithaalt wat je doet? Dat is niet jouw verantwoordelijkheid! Je moet gewoon zaaien, de goede dingen doen en inderdaad: menigmaal zal het terechtkomen op de weg, waar het geen voedingsbodem heeft, je kunt net zo goed tegen een rotsblok spreken, het dringt totaal niet naar binnen; of het valt op rotsachtige plekken, wanneer wat je zegt of doet misschien even effect lijkt te hebben, maar het verder toch niks wordt; en soms zaai je onder de distels: je geeft een goed advies, spreekt een bemoedigend woord, maar de mensen voor wie je dat doet zijn zo bezig met zichzelf, zo opgesloten in hun eigen zorgen en problemen, dat het toch niks uithaalt, wat je ook zegt of doet. Vaak zál het zo zijn dat het niet veel wordt, maar je moet zaaien, je moet het proberen, de moed niet opgeven, ervoor uitkomen, iets meegeven en soms, ineens of na lange tijd, draagt het – heel onverwacht misschien – vrucht, honderd- zestig- of dertigvoudig. Prachtig is dat!
Zaaien met vertrouwen
Mijn eigen ervaring is dat je soms van een bepaald iemand hoge verwachtingen hebt – die persoon is veelbelovend -, je besteedt veel aandacht aan hem of haar en dan wordt het toch niet zo veel, stelt die persoon toch teleur, terwijl een ander van wie je weinig verwachtte ineens een wending maakt, een sprong voorwaarts, zich opent en vruchten draagt. En misschien mogen we ook naar ons eigen leven kijken: soms kijken we veel later pas met dankbaarheid terug op wat een bepaalde persoon ons heeft meegegeven. het had erop geleken dat het op rotsgrond was terecht gekomen, maar uiteindelijk heeft het toch nog vrucht gedragen. Dit wil zeggen: wij moeten niet oordelen, geen mensen afschrijven en ook niet te veel op iemand bouwen, mensen niet te veel verheerlijken: we blijven allemaal mensen, zwakke mensen, niemand is volmaakt. Wij moeten gewoon alleen maar zaaien, goede woorden spreken, het voorbeeld geven, bidden voor wie ons zijn toevertrouwd, zaaien, met kwistige, verspillende hand, beter veel gezaaid op rotsgrond dan te weinig gezaaid op goede grond. Het zaad kost niks, een goed woord is altijd positief. Zaai met vertrouwen in de kracht van de genade, in de kracht van de heilige Geest die ook in de harten van mensen aan het werk is!
Goede grond
En laten we zelf proberen goede grond te zijn, open staan voor het goede zaad, mensen opzoeken die zaaien en plaatsen die ons kunnen inspireren, zodat ons geloof levend blijft en uit kan groeien.
† Jan Hendriks
Afbeelding: Vincent van Gogh – de Zaaier, 1888, Kröller Müller Museum.
Dit kunstwerk is onderdeel van de Canon van Nederland. Bekijk dit werk eens van dichtbij.